Otwarcie wystawy „Wysiedlenie i zburzenie miasta Jasła w 1944 r.” w II Liceum Ogólnokształcącym w Jaśle

W dniu 06.11.2023, w II Liceum Ogólnokształcącym im. ppłk. J. Modrzejewskiego w Jaśle odbyło się uroczyste otwarcie wystawy „Wysiedlenie i zburzenie miasta Jasła w 1944 r.” ukazującej barbarzyńskie zniszczenie Jasła przez Niemcy w czasie II Wojny Światowej.

Uroczystość otworzyła Małgorzata Chrząszcz – Dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego w Jaśle.

Następnie Adam Pawluś – Starosta Jasielski powitał gości przybyłych na tą szczególną lekcję historii. Specjalne podziękowania za udział w tym ważnym dla miasta Jasła wydarzeniu złożył na ręce Arkadiusza Mularczyka – Sekretarza Stanu Ministerstwa Spraw Zagranicznych, który jest współtwórcą „Raportu o Stratach Poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II Wojny Światowej 1939-1945”.

W swoim wystąpieniu opowiedział o raporcie na temat strat wojennych Polski i żądań reparacji od Republiki Federalnej Niemiec. Jak podkreślał, jego nadrzędnym celem było i nadal jest skłonienie rządu Republiki Federalnej Niemiec do podjęcia rozmów i dialogu z Polską na temat należnych reparacji, odszkodowań i zadośćuczynienia za ogrom strat ludzkich i materialnych jakie nasz kraj poniósł podczas II Wojny Światowej. Podkreślał, że Polska jako jedyny kraj na świecie nigdy nie otrzymał od Niemiec żadnego odszkodowania, chociaż zgodnie z raportem liczba ofiar wojennych wyniosła 5 219 000 polskich obywateli, przy czym co piątym zamordowanym obywatelem było dziecko poniżej 10 roku życia.

Gospodarz Powiatu podziękował sekretarzowi  za sporządzenie raportu, w którym znalazła się też część poświęcona Jasłu.

Dziękujemy za to, że w tym raporcie jest część poświęcona również Jasłu. To jest spore wyróżnienia dla miasta Jasła i zobowiązanie żebyśmy podjęli działania w takim kierunku, aby starać się o uzyskanie odszkodowania

Adam Pawluś, starosta jasielski

Następnie głos zabrał Bogdan Rzońca – Poseł do Parlamentu Europejskiego, który już na wstępie zwrócił uwagę na to jak mała jest świadomość Europy Wschodniej na temat II Wojny Światowej. Europoseł podkreślał, że należy mówić o tym, co naprawdę się wydarzyło, bo osiągniemy zwycięstwo nie wtedy kiedy Państwo Polskie otrzyma należne mu reparacje, ale wtedy kiedy ludzie usłyszą prawdę, a nasz kraj przestanie być obarczany za popełnione przez Niemcy zbrodnie wojenne. 

Adam Pawluś – Starosta Jasielski opowiedział zgromadzonym gościom oraz uczniom o zarządzeniu wydanym przez starostę Waltera Gentza, który nakazał wysiedlenie miasta Jasła. W ciągu 48 godzin wszystkie osoby cywilne musiały opuścić miasto pod groźbą kary śmierci za nie wykonanie rozkazu. Podczas tych działań miasto Jasło zostało niemal w całości unicestwione, okupanci spalili i zniszczyli wszystkie obiekty sakralne, muzea, budynki administracyjne oraz mieszkalne. Po wysiedleniu miasta specjalne niemieckie komando, zwane w nomenklaturze Wermachtu oddziałem ratowniczym, zrabowało pozostawione przez obywateli mienie. Łącznie z Jasła wywieziono ponad 1002 wagony różnego rodzaju przedmiotów. Niemcy zburzyli Jasło w 97 procentach. Zniszczony został również ówczesny budynek starostwa, który wysadzono. Obecna siedziba Starostwa Powiatowego w Jaśle została odbudowana wysiłkiem mieszkańców, przy wykorzystaniu środków Państwa Polskiego.

Starosta Jasielski wspomniał również, że Zarząd Powiatu chce wystąpić z pozwem przeciwko władzom Niemieckim lub podmiotom reprezentującym Niemcy o odszkodowanie za zniszczenie budynku starostwa. Jednocześnie zwrócił się do historyków i uczniów, którzy interesują się historią z prośbą o pomoc w znalezieniu dowodów mówiących o tym kto odpowiada za zniszczenie ówczesnego Starostwa Powiatowego.

Na zakończenie uczniowie II LO zaprezentowali krótką cześć artystyczną, która przybliżyła klimat minionych wydarzeń, a następnie zgromadzeni zwiedzali wystawę.

W uroczystości wzięli udział: Arkadiusz Mularczyk – Sekretarz Stanu Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Bogdan Rzońca – Poseł do Parlamentu Europejskiego, Adam Pawluś – Starosta Jasielski, Ryszard Pabian – Burmistrz Miasta Jasła, Mateusz Lechwar – Radny Rady Powiatu w Jaśle, Agnieszka Maciejowska – Rzemińska – Sekretarz Powiatu Jasielskiego, ks. Zbigniew Irzyk – Dziekan Dekanatu Jasło-Wschód – Fara Jasło, Mariusz Świątek – Dyrektor Muzeum Regionalnego w Jaśle, Katarzyna Kaszowicz – Dyrektor PZD w Jaśle, Kazimierz Rozenbajger – Prezes Zarządu Stowarzyszenia Solidarni w Jaśle, Jerzy Nowak – Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Solidarni w Jaśle, dyrektorzy szkół i placówek prowadzonych przez Powiat Jasielski oraz uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego w Jaśle.