Grypa ptaków niezwykle zakaźna i zaraźliwa choroba wirusowa drobiu, która może powodować śmiertelność do 100%.
Chorobę wywołują niektóre szczepy podtypów H5 i H7 wirusa grypy typu A.
Zakażone ptaki wydalają wirus w dużych ilościach przede wszystkim z: kałem, wydzieliną z oczu, wydzieliną z dróg oddechowych, wydychanym powietrzem. Najbardziej prawdopodobnym źródłem zakażenia drobiu domowego jest bezpośredni lub pośredni kontakt (woda do picia) z migrującymi ptakami dzikimi, zwykle ptactwem wodnym. Rozprzestrzenienie wirusa może następować również poprzez zanieczyszczoną paszę, sprzęt, środki transportu. Ważną rolę w rozprzestrzenianiu wirusa grypy może odgrywać człowiek.
Na zakażenie wirusami grypy ptaków podatne są prawie wszystkie gatunki ptaków zarówno domowych (drób), jak i dzikich wolno żyjących.
Wirus grypy ptaków może zachowywać aktywność w środowisku kurnika przez 5 tygodni,. Wirusy grypy są wrażliwe na powszechnie stosowane środki dezynfekcyjne oraz detergenty. Niszczy go również obróbka termiczna (smażenie, gotowanie).
Jak dotychczas nie stwierdzono na świecie ani jednego przypadku zakażenia wirusem HPAI/H5N8 u człowieka
Źródłem choroby są wysoce chorobotwórcze dla ptaków wirusy mogą przetrwać przez długi czas w środowisku, zwłaszcza w niskiej temperaturze.
Główne objawy kliniczne u drobiu:
- depresja,
- gwałtowny spadek/utrata produkcji jaj, miękkie skorupy jaj,
- objawy nerwowe,
- zasinienie i obrzęk grzebienia i dzwonków,
- silne łzawienie, obrzęk zatok podoczodołowych, kichanie,
- duszność.
ZALECENIA WHO
- Unikanie kontaktu z ptakami niezależnie od tego czy są one zdrowe czy nie.
- Osoby, które muszą pracować z ptakami powinny nosić maski i kombinezony chroniące przed pyłem unoszącym się ze ściółki, a także dbać o higienę.
- Drób z zarażonych stad musi być niszczony i nie może być przeznaczony do spożycia przez ludzi i zwierzęta nawet po przetworzeniu.
- Uznano, że drób i jaja ze zdrowych stad znajdujących się jednak na terenach objętych epidemią po przetworzeniu nie zagrażają zdrowiu ludzkiemu.
Przypomina się wszystkim hodowcom drobiu o konieczności zachowania szczególnej ostrożności i odpowiednich środków bioasekuracji przy obsługiwaniu drobiu, minimalizujących ryzyko przeniesienia wirusa grypy ptaków do gospodarstwa. W szczególności należy wdrożyć następujące środki bezpieczeństwa biologicznego:
- zabezpieczyć budynki, w których utrzymywany jest drób przed dostępem dzikich zwierząt, w tym dzikiego ptactwa;
- zabezpieczyć paszę i źródło wody przed dostępem dzikiego ptactwa;
- nie karmić i nie poić drobiu na zewnątrz budynków inwentarskich;
- stosować w gospodarstwie odzież i obuwie ochronne przeznaczone wyłącznie do obsługi drobiu;
- stosować maty dezynfekcyjne przy wejściach do budynków, w których utrzymywany jest drób.
Zgodnie z obowiązującym prawem, hodowcy powinni zgłaszać do odpowiednich osób i instytucji (lekarz weterynarii prywatnej praktyki, powiatowy lekarz weterynarii, wójt/burmistrz/prezydent miasta) każde podejrzenie wystąpienia choroby zakaźnej u drobiu.
