Z ogromną przyjemnością, informujemy, że Pani Magdalena Białek została uhonorowana Dyplomem Uznania za zasługi dla ratowania i upamiętniania dziedzictwa żydowskiego w Polsce. Wyróżnienie to zostaje przyznawane w ramach projektu „Chroniąc Pamięć”, z inicjatywy Funduszu Michaela Traisona dla Polski, Żydowskiego Muzeum Galicja oraz JCC Kraków.
Uroczystość wręczenia dyplomów Polakom chroniącym żydowskie dziedzictwo odbyła się 24.06.2018 w Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie.
Od momentu ustanowienia tej unikalnej uroczystości z inicjatywy Michaela H. Traisona w 1998 roku, odbyło się dwadzieścia ceremonii, podczas których uhonorowano już ponad 200 Polaków: oddanych ludzi, nie-Żydów, którzy bezinteresownie, zwykle z własnej inicjatywy, wykonują ogromną pracę na rzecz ochrony i upamiętniania dziedzictwa żydowskiego w Polsce. Ich historie to niezwykły przykład heroizmu, bezinteresowności i poświęcenia.
W tym roku odbyła się XXI edycja.
Organizatorzy: Fundusz Michaela Traisona dla Polski, Żydowskie Muzeum Galicja, JCC Krakow, Emile Karafiol, Sigmund Rolat,, Joshua Erlichster, Uniwersytet w Hajfie
Magdalena Białek, pedagog w Zespole Szkół nr 3 im. Stanisława Pawłowskiego w Jaśle, od lat angażuje się w działalność związaną z zachowaniem pamięci o jasielskich Żydach oraz na rzecz pamięci o ofiarach Holokaustu. Angażuje się w coroczne Obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu – inicjując organizację uroczystych obchodów w Jaśle, z pozyskaniem przychylności miejscowych władz, urzędów oraz mieszkańców Jasła.Organizuje ceremonie oraz szereg programów artystycznych i edukacyjnych dla młodzieży i mieszkańców miasta, przybliżających żydowską przeszłość Jasła. Jest inicjatorką i organizatorką cyklicznych akcji sprzątania cmentarza żydowskiego w Jaśle. Jako humanista, pedagog do swoich projektów nad kulturą pamięci do współpracy zaprasza i angażuje nie tylko młodzież, ale również nauczycieli z którymi pracuje oraz ludzi dobrej woli.
W 2017 i 2018 roku wspólnie z Urzędem Miasta Jasła uczestniczyła w organizacji miejskich obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Holokauście w Jaśle, z upamiętnieniem na cmentarzu żydowskim oraz modlitwą, a także przygotowując każdego roku program kulturalny.
W swojej działalności od kilku lat angażuje do współpracy swoich podopiecznych – młodzież, co ma także nieocenioną wartość w aspekcie edukacyjnym. Współpracuje z Fundacją AntySchematy2 z Tarnowa, pozyskuje drobnych sponsorów, bez pomocy których, możliwości przeprowadzenia prac porządkowych na zaniedbanym przez dziesięciolecia cmentarzu byłyby znikome. W efekcie, p rzy dużym zaangażowaniu osobistym, we współpracy z młodzieżą, władzami miasta oraz ludźmi dobrej woli udało się doprowadzić zapomniany przez długie lata jasielski cmentarz żydowski do stanu godnego miejsca spoczynku, gdzie w styczniu 2017 roku po raz pierwszy od czasów II wojny, przy pamiątkowej tablicy została uczczona Pamięć Żydów z udziałem przedstawicieli Władz Miasta Jasła, instytucji i stowarzyszeń lokalnych, młodzieży szkolnej, harcerzy, mieszkańców miasta oraz Ks.Dziekana, który poprowadził modlitwę za zmarłych i zamordowanych Żydów z Jasła i okolic. W 2018 roku obchody odbyły się z udziałem Rabina.
Cmentarz jest coraz częściej i liczniej odwiedzany przez potomków spoczywających tu jasielskich Żydów.
Nawiązując kontakt z rodziną Kosibów – potomkami jasielskich Żydów, „Sprawiedliwych wśród narodów świata”, a zwłaszcza z ich wnuczką, która udostępniła rodzinne zdjęcia i pamiątki oraz pomagała przygotować prezentację o Kosibach, Magdalena Białek przygotowała we współpracy z panią Edytą Jamrogiewicz (polonistką z Zespołu Szkół nr 3 w Jaśle), wspólnie z młodzieżą – uczniami Zespołu Szkół nr 3 im. Stanisława Pawłowskiego – program artystyczny; montaż słowno-muzyczny pt. „Przeszłość, pamięć dla Przyszłości” o jasielskiej rodzinie Sprawiedliwych: Janie i Helenie Kosibach. Projekt został zaprezentowany 06.01.2018 roku podczas wernisażu wystawy '”Społeczność Żydowska w Jaśle” w Muzeum Regionalnym w Jaśle, w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Holokauście.
W programie wykorzystano m.in. fragmenty wspomnień ocalonego z Holokaustu jasielskiego Żyda Jakuba J. Herziga uratowanego przez jasielskich „Sprawiedliwych wśród narodów świata” – Helenę i Jana Kosibów, a także utwory muzyczne instrumentalne – kaddish. Spektakl został doceniony brawami i licznymi słowami uznania ze strony zgromadzonych na wernisażu gości, Władz Miasta oraz Dyrekcji muzeum.
Jasielskie Obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu oraz projekt ten spotkały się z dużym zainteresowaniem nie tylko mieszkańców Jasła, przywracając pamięć i owocując odnowieniem kontaktów z potomkami niegdyś licznej miejscowej społeczności żydowskiej , obecnie zamieszkałymi głównie w Kanadzie, USA i Francji.
W ramach projektu resocjalizacyjnego, jako część programu naukowo-edukacyjnego organizowanego przez Uniwersytet Rzeszowski, rozpoczęła współpracę z osadzonymi w Zakładzie Karnym w Jaśle. Poza prelekcjami w Zakładzie Karnym na temat materialnych śladów pamięci o społeczności jasielskich Żydów, pozyskała także więźniów do współpracy w cyklicznym wspólnym sprzątaniu cmentarza, przy współpracy Fundacji AntySchamty2 z Tarnowa. Ich zaangażowanie, dobrą wolę i przystąpienie do projektu – jak podkreśla szczególnie ceni i szanuje.
Magdalena Białek uczestniczyła w wielu konferencjach naukowych w Polsce i zagranicą promując zagadnienia związanie z historią polskich Żydów. Od 2017 roku jest edukatorem nauczania o Holokauście po Seminarium w Yad Vashem.
Źródło: Urząd Miasta w Jaśle