wiadomości

kino

kalendarz

pogoda

ogłoszenia

Mieszkańcy Bączala wybrali swój herb

Wyróżnione

Moje Jasło
Moje Jasło
Jasielski portal informacyjny. Poznaj Jasło z innej strony! Aktualne wydarzenia w Jaśle, ankiety, wywiady ze znanymi jaślanami, ogłoszenia, zdrowie i uroda.
- Reklama -

W minionym tygodniu Mieszkańcy i Sympatycy Bączala za pośrednictwem lokalnego portalu internetowego „Baczal News”, mieli możliwość wzięcia udziału w plebiscycie na herb Ziemi Bączalskiej. Do wyboru były 4 warianty tego tradycyjnego znaku rozpoznawczego. W głosowaniu udział wzięło 178 osób. Zwycięska propozycja herbu zaprojektowana przez pana Tomasza J. Bieniasa uzyskała 97 głosów.

Opis herbu Bączala:

W polu niebieskim (symbolizującym czystość) korona rangowa baronów Gostkowskich h. wł. Gozdawa Gostkowski – właścicieli Bączala Dolnego w XIX wieku. Florian bar. Gostkowski (powstaniec styczniowy z 1863, weteran m.in. bitwy pod Mrzygłodem), wnuk Mikołaja bar. Gostkowskigo (szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1780, pułkownik wojsk cesarsko – królewskich) około 1850 ożenił się z Wandą, córką Józefa von Miazgi (weteran wojen napoleońskich), dziedzica Bączala Dolnego. W miejscowym dworze, na świat przyszły trzy baronówny: Jadwiga, Olga i Wanda. Poniżej korony baronowskiej, dwa skrzyżowane miecze utożsamiające dwa sołectwa Bączal; nawiązują do waleczności mieszkańców Bączala; to także nawiązanie do szlacheckiego herbu Pielesz.

W polu białym / srebrnym (symbolizującym niewinność) przedstawienie Świętego Mikołaja – patrona bączalskiej parafii rzymskokatolickiej erygowanej już w 1348. Pod wezwaniem św. Mikołaja były dwa miejscowe, drewniane kościoły parafialne. Pierwszy (sprzed 1400), o którym wspominał kronikarz Jan Długosz i drugi – gotycki (sprzed 1667), który przez ponad trzy stulecia stanowił serce wspólnoty parafialnej. Obecnie eksponat MBL Sanok.

W polu czerwonym (symbolizującym męstwo) herb Gozdawa. Gozdawską lilią pieczętowali się Bączalscy z Bączala – pierwsi historycznie notowani właściciele Ziemi Bączalskiej, osadzeni tutaj pod koniec XIII wieku (po 1294, a przed 1303) przez biskupa krakowskiego pochodzącego z Wrocławia – Jana Muskatę h. Gozdawa. W 1474 Bączalscy Gozdawici wraz z okoliczną ludnością przeciwstawili się grabieżcy Jasła – królowi węgierskiemu Maciejowi Korwinowi i u stóp Liwocza, za pomocą kłód pokonali Madziarów (bitwa na tzw. „Przykrej Górze”). Jan z Bączala (XV wiek) był podstarościm i burgrabią zamku w Bieczu, Hieronim Bączalski (XVI wiek) był dworzaninem królewskim i wychowawcą senatorów I Rzeczypospolitej, Jan Bączalski (XVII wiek) był uczestnikiem Potopu Szwedzkiego (husarz chorągwi hetmana wielkiego koronnego Stanisława Potockiego w 1665), a Seweryn Bączalski (XVII wiek) był słynnym publicystą politycznym i poetą.

Historia Ziemi Bączalskiej

Ziemia Bączalska ma bardzo bogatą i chwalebną historię. Pierwsza stwierdzona wzmianka o Bączalu pojawia się w 1124. Zawarta jest w dokumentach Benedyktynów z Tyńca. Pod koniec XIII wieku, biskup krakowski Jan Muskata osadził na Ziemi Bączalskiej osadników z Czech i Dolnego Śląska (z okolic Wrocławia), wśród nich ród Bączalskich herbu Gozdawa – dla których Bączal stał się gniazdem rodowym. Najpóźniej w 1348 erygowano miejscową parafię rzymskokatolicką pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa (zapewne przed 1400 wzniesiono pierwszy drewniany budynek kościoła). W 1370 król Kazimierz III Wielki oficjalnie lokował wieś Bączal na prawie magdeburskim. W 1474 Bączalanie wraz z mieszkańcami sąsiednich wiosek rozgromili Madziarów węgierskich, którzy napadli i ograbili Jasło (słynna bitwa na tzw. Przykrej Górze). W 1618 założono bączalski szpital, który w 1646 dofinansował Jan Łętowski h. Ogończyk. Przed 1667 wzniesiono gotycki, drewniany kościół św. Mikołaja (obecnie eksponat w Skansenie w Sanoku). W 1721 mieszkańcy Bączala przyjęli mieszczan bieckich w drodze ich exodusu z powodu Wielkiej Zarazy. W 1802 dobra ziemskie w Bączalu Górnym nabyli Wojciech Przerwa – Tetmajer wraz z żoną Justyną z Chojnowskich Przerwa – Tetmajerową. W 1885 erygowano szkołę powszechną w Bączalu Dolnym. W maju 1915 przez Ziemię Bączalską przeszedł front I wojny światowej. W 1928 założono OSP Bączal Dolny. II wojna światowa to tragiczny czas dla Bączala i jego mieszkańców: czystki antysemickie, wywózki na roboty przymusowe i do obozów koncentracyjnych. Od września 1944 do stycznia 1945, Bączalanie przez pół roku udzielili schronienia wysiedlonym mieszkańcom miasta Jasła, a także Czeluśnicy, Warzyc i Gąsówki. W 1950 założono OSP Bączal Górny. W latach 1954 – 1961 funkcjonowała Gromada Bączal Dolny, do której przynależały miejscowości Bączal Dolny, Bączal Górny i Opacie (po jej zniesieniu sołectwa Bączal włączono do Gminy Skołyszyn). W 1959 staraniem ks. prałata Stanisława Czernieca wybudowano murowany, obszerny kościół parafialny. W 1986 miała miejsce gazyfikacja sołectw Bączal. W 1992 oddano do użytku nowoczesny budynek Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Rejtana. W 2009 na pograniczu Bączala Dolnego i Trzcinicy utworzono obszar Natura 2000 – „Łąki nad Młynówką”. W 2010 i 2020 Ziemię Bączalską nawiedziły katastrofalne powodzie.

- Reklama -

Podobne artykuły

1 KOMENTARZ

Subskrybuj
Powiadom o

1 Komentarz
oceniany
najnowszy najstarszy
Inline Feedbacks
View all comments
KaWu
11 lipca, 2023 17:46

Święty Mikołaj na tym herbie to plagiat herbu gminy Zakrzówek

- Reklama -

Ostatnie artykuły