W piątkowy wieczór 5 sierpnia, w 79. rocznicę uwolnienia więźniów w Jaśle z rąk niemieckich okupantów, które miało miejsce nocą z 5 na 6 sierpnia 1943 r., odbył się kolejny Jasielski Marsz Wolności im. Pułkownika Stanisława Dąbrowy-Kostki ku czci uczestników i ofiar akcji pod kryptonimem „Pensjonat”.
Organizatorami Marszu byli jak co roku: Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, Miasto Jasło, Komenda Hufca ZHP w Jaśle i 139. Drużyna Harcerska „Lisy” w Jaśle we współpracy z Parafią Najświętszego Serca Pana Jezusa i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Jaśle. Marsz odbył się pod patronatem Burmistrza Miasta Jasła.
Uczestnicy marszu zebrali się o godz. 20.30 przed jasielskim pomnikiem Armii Krajowej. Po wysłuchaniu Hymnu Polskiego Państwa Podziemnego, na tle zapalonych pochodni i zniczy w barwach narodowych, wszystkich zebranych powitał współpomysłodawca marszu i autor jego scenariusza – prezes SMJiRJ, historyk, harcmistrz Wiesław Hap. Przybliżył genezę i ideę tego patriotycznego spotkania oraz poprowadził jego całość. Następnie uczestnicy zgromadzenia wysłuchali pieśni – swoistego hymnu wydarzenia – „Jasielski Marsz Wolności” do słów i muzyki Piotra Hudymy, współpomysłodawcy marszu i autora jego logo. Utwór ten wykonał druh Hubert Michałowski, a na gitarze towarzyszył mu jego tato – Robert Michałowski, członek zarządu SMJiRJ. Później zarys przebiegu akcji „Pensjonat” przedstawił druh Krzysztof Kapłon. Z kolei druhna pwd. Gabriela Schmidt odczytała ostatni list który w 2018 r. skierował do uczestników JMW płk Stanisław Dąbrowa-Kostka, zaś druhna Julia Lorenc zaprezentowała patriotyczny wiersz „Pamiętaj …” jaki napisała żona Patrona marszu Anna Dąbrowa-Kostka. Następnie zebrani wysłuchali pieśń Piotra Hudymy „Chłopaki od Korczaka” poświęconą żołnierzom Kedywu Podokręgu AK Rzeszów, którzy przeprowadzili Akcję „Pensjonat”. Utwór ten wykonał druh Hubert Michałowski przy akompaniamencie Roberta Michałowskiego. Ostatnim akcentem pierwszej odsłony wydarzenia było okolicznościowe wystąpienie zastępcy burmistrza Miasta Jasła Elwiry Musiałowicz-Czech, która nawiązując do Akcji „Pensjonat” podkreśliła znaczenie wolności i potrzeby pielęgnowania pamięci historycznej. Na koniec stwierdziła: „W naszej historii byli ludzie, którzy tak wiele dla niej poświęcili. Wśród nas są dzisiaj z kolei ludzie, którzy poświęcają cząstkę siebie, aby zorganizować ten marsz, żeby wszystkich Państwa w ten ciepły letni wieczór zabrać w tę niezwykłą trasę”.
Po zakończeniu pierwszego aktu patriotycznego przedsięwzięcia spod pomnika AK ruszył przemarsz trasą, jaką w sierpniową deszczową noc przed 79 laty przebyli więźniowie jasielskiego więzienia wraz z ich wyzwolicielami. Uczestnicy marszu przy blasku płonących pochodni i flag biało-czerwonych niesionych przez harcerki i harcerzy z kilku środowisk jasielskiego Hufca ZHP przeszli przez Górkę Klasztorną na plac przy kościele parafialnym na osiedlu Jasło-Żółków. Tam pod przewodnictwem ks. Jana Gibały proboszcza – emeryta miejscowej parafii pw. NSPJ i NSNMP, wspólnie z grupą mieszkańców osiedla Żółków odmówiono modlitwę w intencji bohaterów „Pensjonatu”, uwolnionych więźniów i późniejszych ofiar akcji. Następnie druh Bartosz Koba odczytał okolicznościowy apel uczestników marszu wzywający do podtrzymywania pamięci o przeszłości. Później rozpalono ognisko – symboliczny ogień pamięci. Dokonali tego wraz z przewodniczącym zgromadzenia hm. Wiesławem Hapem: ks. Jan Gibała, phm. Iwona Dziedzic – komendantka Hufca ZHP w Jaśle, Bartłomiej Wilk – zastępca prezesa SMJiRJ i druh pwd. Leszek Woźniacki. Po zajęciu miejsc na ławkach wokół ogniska, wykorzystując specjalnie przygotowane śpiewniki, wszyscy zebrani odśpiewali kilkanaście pieśni żołnierskich, partyzanckich i religijnych.
Piątkowe wydarzenie zakończyło się jak co roku zawiązaniem harcerskiego kręgu i przekazaniem sobie uściskiem dłoni, „iskierki przyjaźni i wolności”, którą tym razem przekazał druh phm. Robert Nowiński – zastępca komendanta jasielskiego Hufca ZHP. Na zakończenie tego patriotycznego spotkania przewodniczący mu Wiesław Hap w imieniu organizatorów podziękował wszystkim uczestnikom marszu za udział i za współtworzenie wspaniałej patriotycznej atmosfery. Wyrazy wdzięczności złożył też za okazaną pomoc Mateuszowi Smyce z Urzędu Miasta w Jaśle, Jasielskiemu Domowi Kultury za nagłośnienie i pomoc organizacyjną, służbom Komendy Powiatowej Policji, Straży Miejskiej i Straży Ochrony Kolei za zabezpieczenie przejścia, Ochotniczej Straży Pożarnej w Jaśle-Żółkowie za pomoc przy organizacji części „żółkowskiej”, lokalnym mediom za oprawę medialną oraz wszystkim innym, którzy wsparli wszelkie działania, by to cykliczne przedsięwzięcie mogło zostać zrealizowane i w tym roku.
Z kolei w niedzielę, 7 sierpnia odbyły się oficjalne uroczystości upamiętniające rocznicę odbicia z jasielskiego więzienia między innymi 66 więźniów politycznych. Rozpoczęto je mszą świętą, by później pod pomnikiem Armii Krajowej uczestniczyć w Apelu Poległych, złożyć kwiaty i wysłuchać okolicznościowego przemówienia wygłoszonego przez zastępcę burmistrza Elwirę Musiałowicz-Czech.
Szanowni Państwo,
spotykamy się dzisiaj w tym właśnie miejscu, aby uczcić szczególnie ważne wydarzenie z życia naszego miasta. Ważne dla mieszkańców i osób związanych z Jasłem i jego historią. Akcja Pensjonat przeprowadzona został a79 lat temu i pozwoliła na uwolnienie 180 więźniów, w tym 66 członków ruchu oporu, sprawia, ze nasze miasto można nazwać wyjątkowym. Być może dzisiaj czasy, w których żyjemy i historia, której jesteśmy świadkami sprawiają, ze jeszcze głośniej i dobitniej chcemy przypomnieć te historię, w której sześciu żołnierzy AK dokonało heroicznego czynu. Dla nich właśnie słowa ojczyzna i patriotyzm miały największą wartość i nic poza chęcią przywrócenia wolności swojemu krajowi nie miało większego znaczenia. Wolność jest krucha, wrażliwa i delikatna i dlatego wszyscy musimy otaczać ja szczególną opieką również poprze uczestnictwo w obchodach patriotycznych (…).
Więcej zdjęć można obejrzeć na stronie Facebooka Urzędu Miasta w Jaśle.